De Groningse kunstenares Maria Koijck maakte een filmpje van het afval van één enkele operatie: haar eigen borstoperatie. Je moet maar op het idee komen! En dan heeft ze het ook nog eens heel mooi gedaan. Indrukwekkend hoe ongelofelijk veel spullen er in zo’n OK aan te pas komen. Grotendeels wegwerpspullen. ‘Eind jaren negentig was maar een paar procent van de spullen op de OK disposable; nu gaat het om 50 tot 60%’, vertelde chirurg prof. Jeroen Meijerink me tijdens een interview voor Oncologie Up-to-date. Hij wil OK’s dolgraag vergroenen, en met goede redenen: het OK-complex van een ziekenhuis verbruikt zo’n 35% van alle medische voorraden, slurpt energie en genereert gigantisch veel specifiek ziekenhuisafval. Dat afval mag wegens infectiegevaar niet zomaar in de afvalcontainer, en het mag óók niet gerecycled worden. Dus wordt al het ziekenhuisafval naar Dordrecht gereden en verbrand. Lekker dan.
Ritje om de aarde
En dan zijn er nog de anesthesiegassen en -dampen. Natuurlijk wil je niet dat een patiënt iets meekrijgt van zijn operatie, dus die moet onder zeil. Maar helaas zijn anesthesiegassen supersterke broeikasgassen. Na een operatie vliegen ze meestal rechtstreeks de atmosfeer in. Lachgas is bijvoorbeeld een 289 keer zo sterk broeikasgas als CO2, sevofluraan 440x zo sterk en desfluraan zelfs 6810x!!! Voor de ‘broeikasprijs’ van één kilogram desfluraan kun je makkelijk een rondje om de aarde rijden in een BMW S3 Touring, berekende ik op basis van de CO2-uitstoot van die auto. (Ik koos de BMW S3 Touring omdat dat me een typische artsenauto leek maar daar bleek ik me later in te hebben vergist – ik had een Volvo moeten nemen.) In ieder geval: reden genoeg om iets te doen aan die anesthesiegassen. Bijvoorbeeld minder ervan gebruiken; niet de ergste soort kiezen, afvangen en hergebruiken. In het artikel voor Oncologie Up-to-date geeft Meijerink nog veel meer tips om OK’s te vergroenen. Je leest het hier.
Meer dan NS en Tata Steel
Oh ja, en mocht je je afvragen: is de zorg nou echt de uitgelezen plek om duurzaam te gaan zitten doen? Daar moeten we toch vooral bezig zijn met mensen beter maken? Meijerink kwam met een tegenvraag: ‘Als je mensen beter wilt maken, is het dan niet raar om tegelijk bij te dragen aan klimaatverandering en milieuvervuiling? Want daarmee veroorzaak je tenslotte enorme schade, óók aan mensen. De zorgsector stoot in Nederland meer CO2 uit dan NS en Tata Steel bij elkaar. Het wordt tijd dat onze ogen opengaan.’
Meer artikelen lezen? www.dianadeveld.nl/artikelen